Czym jest filtr oleju i dlaczego jest tak ważny?
Filtr oleju to jeden z najbardziej niedocenianych, a jednocześnie kluczowych elementów w każdym samochodzie z silnikiem spalinowym. Jego podstawową rolą jest oczyszczanie oleju silnikowego z wszelkiego rodzaju zanieczyszczeń, takich jak opiłki metalu powstające w wyniku tarcia, sadza powstała podczas spalania paliwa, a także inne drobne cząsteczki, które mogą dostać się do układu smarowania. Bez sprawnego filtra, olej szybko traci swoje właściwości smarne, co prowadzi do nadmiernego zużycia ruchomych części silnika, a w skrajnych przypadkach nawet do jego poważnego uszkodzenia. Regularna wymiana filtra oleju jest zatem inwestycją w żywotność i niezawodność jednostki napędowej.
Jak działa filtr oleju w praktyce?
Mechanizm działania filtra oleju jest stosunkowo prosty, ale niezwykle efektywny. Olej silnikowy, przepompowywany przez pompę, jest kierowany do obudowy filtra. Wewnątrz znajduje się specjalny materiał filtracyjny, najczęściej wykonany z celulozy lub syntetycznych włókien, o mikroskopijnej porowatości. Przechodząc przez ten materiał, olej jest zatrzymywany od wszelkich zanieczyszczeń, które gromadzą się na jego powierzchni lub w jego strukturze. Czysty olej następnie wraca do obiegu silnika, zapewniając optymalne smarowanie. Wewnątrz obudowy filtra znajduje się również zawór obejściowy, który w sytuacji ekstremalnego zablokowania filtra (np. przy bardzo niskiej temperaturze, gdy olej jest gęsty) pozwala na przepuszczenie nieprzefiltrowanego oleju, aby zapobiec całkowitemu zatrzymaniu smarowania silnika.
Rodzaje filtrów oleju – który wybrać do swojego pojazdu?
Na rynku dostępne są dwa główne typy filtrów oleju: filtry puszkowe (zewnętrzne) oraz filtry wkładów (wewnętrzne). Filtry puszkowe, w których materiał filtracyjny znajduje się w metalowej obudowie, są najczęściej spotykane w starszych pojazdach. Po zużyciu są one odkręcane i w całości wymieniane. Filtry wkładów natomiast, występujące w nowszych samochodach, składają się z samego elementu filtracyjnego, który umieszcza się w specjalnej obudowie silnika, zazwyczaj plastikowej. Wybór odpowiedniego typu filtra zależy od konstrukcji danego modelu samochodu i jest zawsze szczegółowo określony przez producenta pojazdu. Używanie niewłaściwego typu filtra może prowadzić do nieszczelności lub nieprawidłowego działania układu smarowania.
Kiedy należy wymienić filtr oleju? – sygnały i zalecenia
Termin wymiany filtra oleju ściśle wiąże się z zaleceniami producenta pojazdu, które najczęściej określa się w interwałach przebiegu kilometrów (np. co 10 000 km lub 15 000 km) lub czasowo (np. raz w roku). Należy jednak pamiętać, że są to wartości orientacyjne. Częsta jazda w trudnych warunkach eksploatacyjnych, takich jak jazda miejska z częstym zatrzymywaniem i ruszaniem, jazda na krótkich dystansach, holowanie przyczepy, czy jazda w ekstremalnych temperaturach, przyśpiesza proces zużycia filtra. Dodatkowo, sygnały ostrzegawcze takie jak niepokojące kontrolki na desce rozdzielczej związane z ciśnieniem oleju, dziwne dźwięki z silnika, czy zwiększone zużycie oleju mogą wskazywać na konieczność pilnej wymiany filtra oleju i oleju silnikowego.
Jak samodzielnie wymienić filtr oleju? – krok po kroku
Wymiana filtra oleju jest czynnością, którą wielu kierowców może wykonać samodzielnie, oszczędzając tym samym czas i pieniądze. Po zlokalizowaniu filtra oleju (zazwyczaj znajduje się on w pobliżu miski olejowej), należy przygotować odpowiednie narzędzia: klucz do filtra oleju, pojemnik na zużyty olej, rękawice ochronne oraz nowy filtr i olej silnikowy. Po podniesieniu pojazdu i odstawieniu pojemnika pod filtr, należy go odkręcić przy użyciu klucza. Po spuszczeniu starego oleju, przed zamontowaniem nowego filtra, należy nasmarować gumową uszczelkę nowego filtra odrobiną świeżego oleju. Następnie filtr należy dokręcić ręcznie do momentu wyczuwalnego oporu, a następnie dokręcić o dodatkowe 3/4 obrotu. Po spuszczeniu całego oleju z silnika, zaleca się uruchomienie silnika na kilka minut, aby sprawdzić szczelność nowego filtra, a następnie uzupełnienie oleju do odpowiedniego poziomu.
Konsekwencje zaniedbania wymiany filtra oleju
Zaniedbanie regularnej wymiany filtra oleju to prosta droga do poważnych i kosztownych problemów z silnikiem. Zatłoczony filtr przestaje efektywnie oczyszczać olej, co prowadzi do jego szybszego degradacji. Zanieczyszczenia krążące w układzie smarowania działają jak papier ścierny, powodując nadmierne tarcie i zużycie elementów silnika, takich jak tłoki, pierścienie tłokowe, wał korbowy czy panewki. Może to skutkować utratą mocy, zwiększonym zużyciem paliwa, a w najgorszym przypadku zatarciem silnika, co wiąże się z koniecznością jego kapitalnego remontu lub wymiany, generując olbrzymie koszty. Dlatego właśnie regularna wymiana filtra oleju jest tak istotna.
Filtr oleju a ekologia i środowisko
Wymiana filtra oleju ma również znaczenie dla ochrony środowiska. Stary, zużyty filtr oleju zawiera szkodliwe substancje chemiczne, które mogą przedostać się do gleby i wód gruntowych, jeśli nie zostanie on prawidłowo zutylizowany. Dlatego tak ważne jest, aby zużyte filtry oddawać do specjalnych punktów zbiórki odpadów niebezpiecznych. Wiele warsztatów samochodowych oferuje usługi utylizacji starych filtrów, a także promuje stosowanie filtrów wykonanych z materiałów przyjaznych środowisku. Dbanie o prawidłową utylizację filtrów oleju to nasz wkład w ochronę naturalnego środowiska.
Jak wybrać najlepszy filtr oleju dla swojego samochodu?
Wybór odpowiedniego filtra oleju jest kluczowy dla zapewnienia optymalnej ochrony silnika. Przede wszystkim należy zawsze kierować się specyfikacją producenta pojazdu, która precyzyjnie określa, jaki typ i model filtra jest zalecany dla danego samochodu. Dostępne są filtry od renomowanych producentów, oferujące wysoką jakość wykonania i skuteczność filtracji. Warto zwrócić uwagę na certyfikaty jakości oraz opinie innych użytkowników. Nie należy ulegać pokusie zakupu najtańszych zamienników, ponieważ mogą one nie zapewniać odpowiedniej ochrony, a w dłuższej perspektywie mogą przynieść więcej szkody niż pożytku dla silnika. Jakość filtra oleju przekłada się bezpośrednio na żywotność jednostki napędowej.
